Làng gốm Bát Tràng Hà Nội có gì đặc biệt?

Gốm Bát Tràng có lịch sử lâu đời, chất lượng của gốm sứ Bát Tràng không còn chỗ nào để chê. Trong những năm gần đây, làng gốm Bát Tràng cũng trở thành một trong những địa điểm du lịch được yêu thích nhất. Vậy ở đây có những điểm gì đặc biệt? Cùng Shop Gốm Sứ theo dõi bài viết Làng gốm Bát Tràng Hà Nội có gì đặc biệt? ngay nhé.

Làng Gốm Bát Tràng ở đâu?

Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 14km. Đây là làng gốm lâu đời và có tiếng nhất ở Việt Nam, thu hút sự tham quan của nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.

Làng nghề này được hình thành từ thời nhà Lý. Trải qua hơn 500 năm lịch sử với bao biến cố thăng trầm cùng thời gian tuy nhiên cái tên Bát Tràng vẫn tồn tại và càng ngày tăng trưởng cho đến tận bây giờ.

Nơi đây chuyên về sản xuất gốm sứ với đa dạng các chủng loại, kiểu dáng. Điều thú vị nhất khi đến làng Gốm là du khách có khả năng được trực tiếp chiêm ngưỡng, ngắm nhìn các nghệ nhân làm gốm đồng thời cũng có khả năng tham gia trải nghiệm dưới sự dẫn dắt của nghệ nhân.

Giao thông đi lại tại đây khá thuận tiện, tuy vậy đoạn đường đến làng Gốm Bát Tràng có nhiều khúc cua nên bạn cần phải cẩn trọng nhé. Trong những ngày nghỉ cuối tuần nếu như các bạn chưa biết đi đâu thì hãy tiếp tục ngay một tour du lịch Bát Tràng đi nào, đó là gợi ý không hề tồi chút nào.

Đặc điểm của gốm sứ Bát Tràng

Đa phần các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng được sản xuất theo lối thủ công, biểu hiện rõ nét tài năng sáng tạo của người thợ lưu truyền qua nhiều thế hệ. Do thuộc tính của các nguồn nguyên liệu tạo cốt gốm và việc tạo dáng đều làm bằng tay trên bàn xoay, kết hợp với việc sử dụng các kiểu men khai thác trong nước theo kinh nghiệm có thể đồ gốm Bát Tràng có nét riêng.

– Cốt gốm được hình thành dáng bằng tay và bàn xoay, hoàn toàn là dựa vào kinh nghiệm và cảm nhận của mỗi cá nhân người thợ gốm, và mặt hàng cuối cùng cho ra luôn mang dấu hiệu cốt đầy, dày và khá nặng tay.

– Men được tráng là men tự nhiên, an toàn và thường có màu ngà, hơi đục.

– Một số loại men riêng có của Bát Tràng như men ngọc (nâu và trắng), men rạn cực kì độc đáo và quyến rũ những nhận xét nghệ thuật.

Một số loại men được sử dụng trong sản phẩm gốm sứ Bát Tràng

Gốm sứ Bát Tràng Men nâu

Đây là loại men đầu tiên và cũng được sử dụng phổ biến nhất trên các sản phẩm khác nhau của làng gốm. Màu sắc của men này là đậm hay nhạt còn tùy thuộc vào xương gốm. Ngày nay, người ta dùng men nâu trong trang trí âu, đĩa, chân đèn, thạp, chậu,…

Men nâu có dấu hiệu là bề mặt có vết sần nhẹ, không bóng nen với các sản phẩm như bát, chén, ấm,… sẽ không được sử dụng nhiều. Với công nghệ ngày ngay, người ta còn đem kết hợp men nâu kết hợp với các sắc màu khác để tạo sự đa dạng trong hoa văn và các đường nét phong phú.

Gốm sứ Bát Tràng Men trắng ngà

Thông thường men này sẽ là màu trắng tuy nhiên một số hoàn cảnh thì nó lại ngả màu vàng ngà hoặc thậm chí là màu trắng sữa, trắng xám hay đục. Loại men này cũng là một trong các đặc điểm giúp tạo nên sự khác biệt cho mặt hàng đồ gốm sứ Bát Tràng. Khi dùng, người thợ thủ công có khả năng sử dụng đơn thuần màu men trắng ngà hoặc phủ lên men nâu hoặc men lam.

Gốm sứ Bát Tràng Men rạn

Để có thể tạo nên loại men này thì phải nhờ đến đôi bàn tay khéo léo và kinh nghiệm của người làm gốm. Men được tạo ra do sự chênh lệch của độ co giãn giữa men và xương gốm. Chính vì vậy, nó khiến mặt hàng được tạo ra có nét rất đặc trưng. Các sản phẩm hoàn chỉnh nhìn màu sẽ hơi cũ, có hơi hướng hoài cổ và được quan trọng yêu thích. Người ta còn gọi với tên khác là đồ gốm men cổ tuy nhiên lại có giá thành cực kì phải chăng.

Gốm sứ Bát Tràng Men lam

Nếu phải kể đến những loại men lâu đời nhất ở làng gốm Bát Tràng thì chắc chắc cần có men lam. Men lam được cấu tạo từ oxit coban và men gốm. Màu chính của loại men này là màu xanh thuần túy. Tuy vậy, người thợ có khả năng biến nó thành các tông màu không giống nhau từ xanh nhạt cho đến xanh xẫm.

Với men lam, người thợ làng gốm sứ Bát Tràng chủ yếu sử dụng nó để làm các họa tiết trên đồ gốm, nhất là các cụ thể hoa lá cành. Tuy nhiên, nếu như các loại men khác có khả năng để trần thì men lam thường bắt buộc phải phủ lên đó một lớp men trắng bóng và thủy tinh hóa được sau khi nung.

Gốm sứ Bát Tràng Men ngọc

Ngoài việc dùng men để tráng đồ gốm, các thợ làm gốm còn dùng men ngọc cho việc tô, vẽ mây ở nhiều góc mảng. Hoặc một vài trường hợp sử dụng để làm đế và cột dọc của long đình, hình nghê lư tròn. Men ngọc còn dùng trong công đoạn trang trí nổi chân trước tượng nghê, tạo mảng trang trí nổi.

Cách kiểm tra sản phẩm gốm sứ khi chọn mua hàng

-Với đồ gốm sứ Bát Tràng làm thủ công khi mua nên dùng tay gõ nhẹ vào thành sản phẩm, nếu như nghe thấy tiếng kêu phát ra như tiếng kim loại, trầm ấm thì đây chính là loại sứ chất lượng tốt không bị vỡ gió hay mỏng thành.

Nếu như nghe tiếng nặng và không vang hoặc âm thanh không trong thì là hàng chất lượng kém đừng nên mua.

Kiểm tra lớp men mỏng trên sản phẩm: kiểm tra bề mặt ngoài của đồ vật để coi độ tươi, trong của mầu men, tươi tối, đậm nhạt của các hình vẽ và các vấn đề đen, vết rạn nứt hay không.

– Sử dụng thanh sắt hoặc thanh gỗ nhỏ gõ nhè nhẹ lên thành bát hay cạnh đĩa, khay. Nếu như âm thanh phát ra nghe đanh, trong thì đấy là đồ tốt, nếu âm thanh đục hay pha tạp thì chứng tỏ trên mình nó có vết rạn nứt nào đó mà bạn chưa nhìn ra.

– Hãy úp ngược bát hay đĩa lên một mặt phẳng hay úp ngược chúng vào nhau để xem độ tròn méo ra sao. Nếu như đồ vật được tạo tròn trĩnh, cân đối thì úp khi xuống sẽ không thấy cong lệch. Ngoài ra cần chú ý, với bát ăn cơm có thể chọn loại cao đế…

Làng gốm Bát Tràng Hà Nội có lịch sử lâu đời nên được rất nhiều người quan tâm. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích với tất cả mọi người. Cảm ơn mọi người đã theo dõi bài viết.

Hồng Quyên – Tổng Hợp và Bổ Sung

Tham Khảo ( gomdaiviet.vn, jamja.vn,… )